Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2014

“Mη με λησμόνει” μυοσωτίς


μυοσωτίς





λουλούδια της μυοσωτίδος
Ετυμολογία μυοσωτίς < μεταγενέστερη ελληνική μυοσωτίς < αρχαία ελληνική μῦς + -ωτίς < οὖς
Ουσιαστικό[]

μυοσωτίς θηλυκό
ποώδες φυτό που ανήκει στο γένος Myosotis, με μικρά μπλε, ροζ ή άσπρα άνθη
Συνώνυμα[]
μη με λησμόνει

http://el.wiktionary.org/wiki/%CE%BC%CF%85%CE%BF%CF%83%CF%89%CF%84%CE%AF%CF%82




Κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου οι ελευθεροτέκτονες φορούσαν το σήμα με το μικρό μπλε λουλούδι («μη-με-λησμόνει») ως μυστικό σημάδι αναγνώρισης μεταξύ τους.[59][60][61] Στις μέρες μας, ελευθεροτέκτονες ανα την υφήλιο φέρουν το σήμα «μη-με-λησμόνει» στο πέτο τους για να θυμούνται όλους αυτούς που υπέφεραν στο όνομα του ελευθεροτεκτονισμού, κυρίως κατά τη ναζιστική περίοδο.[62

]http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82


“Mη με λησμόνει”

Του Γιάννη Χλουβεράκη

Απ’ όλα τ' άνθη του αγρού που έχω μαζεμένα

ένα μονάχα αγαπώ, γιατί θυμούμαι εσένα!

Δεν είναι τριαντάφυλλο, δεν είναι ανεμώνη

είναι λουλούδι ταπεινό: το λέν’ «μη με λησμόνει!»

(Από λεύκωμα δεσποινίδας)

Η παράδοση αναφέρει ότι, όταν ο Θεός έπλασε τα λουλούδια, χάρισε στο καθένα τ' όνομά του. Ελησμόνησε όμως ένα που βρισκόταν στην όχθη ενός ρυακιού. Το λησμονημένο γαλανό λουλουδάκι φώναξε : «Μεγάλε Πατέρα, σ’ όλα τα λουλούδια χάρισες ένα όνομα. Εμένα γιατί με ξέχασες; Χάρισέ με στην αγάπη».

Εκείνος τότε αποκρίθηκε: «Έχεις δίκιο, δεν πρέπει να λησμονηθείς και από τώρα θα σε λένε “μη με λησμόνει”».

Ένας άλλος ξένος θρύλος μνημονεύει ότι στις όχθες κάποιου ποταμού, όπου είχε φυτρώσει ένα γαλάζιο λουλουδάκι, περπατούσε ένα ερωτευμένο ζευγαράκι. Ξαφνικά η κοπέλα αντίκρισε το όμορφο λουλουδάκι στους γκρεμνούς της όχθης και το πόθησε. Ο νέος χωρίς να πει τίποτε έτρεξε να της το φέρει. Το έκοψε, αλλά γλίστρησε κι έπεσε στο νερό του ποταμού. Παρά τις προσπάθειές του δεν μπόρεσε να σωθεί. Η κόρη με λαχτάρα και θρήνους αγνάντευε το χαμό του. Κι ο νέος που πνιγότανε κατόρθωσε να πετάξει στην αγαπημένη του το γαλάζιο λουλουδάκι που κρατούσε στα χέρια του, με τα στερνά του λόγια «μη με λησμόνει!».

Έτσι η μυοσωτίς, λόγω της ομοιότητας των φύλλων με αφτιά ποντικού, έμεινε με το διεθνές όνομα «μη με λησμόνει» - μεταφραστικό δάνειο από τα γαλλικά ne m’ oubliez pas, τα αγγλικά forget me not, τα γερμανικά vergissmein nicht κ.α.

Από την αρχαιότητα μέχρι τους νεώτερους χρόνους πουθενά δεν αναφέρεται όνομα που να σχετίζεται η μυοσωτίς με τη φράση αυτή. Η Μυοσωτίς ή Μυοσώτη ή Μυόσωτον των αρχαίων και του Μυός ώτα του Διοσκουρίδη μάλλον αναφέρονται σε είδος παριεταρίας.

Το γένος μυοσωτίς της οικογένειας των Βοραγινιδών (Borragiraceae) περιλαμβάνει 40 περίπου είδη, ιθαγενή των ευκράτων χωρών, ιδίως Ευρώπης και Αυστραλίας. Είναι φυτά ποώδη, μονοετή ή πολυετή, τριχωτά, πολύκλαδα, με άνθη μικρά κυανά, ρόδινα, λευκά ή κίτρινα σε βοστρυχόμορφα κύματα (ταξιανθίες ανά δύο). Το κυανίζον χρώμα των βοστρύχων σε φυτοστοιχίες έχει ελκυστική εμφάνιση και αποτελούν ωραία σύνθεση, όταν καλλιεργούνται ανάμικτα με υακίνθους, τουλίπες και πανσέδες.

Από τα 14 είδη της Ελληνικής χλωρίδας, η μυοσωτίς ή ελοχαρής (Myosotis palustris ή M. Scorpioides L.) είναι γνωστή, ως «μη με λησμόνει». Πόα πολυετής, 10-60 εκ., με βλαστό έρποντα και παραφυάδες που ριζοβολούν και φύλλα προμήκη ή λογχοειδή, φυτρώνει κοντά στα ρυάκια και στους ποταμούς, σε τελματώδεις θέσεις. Ανθεί Μάιο – Σεπτέμβριο.

Το σεμνό και γαλάζιο αυτό λουλουδάκι, μικρό και άοσμο, δεν αγαπήθηκε στη χώρα μας. Υπάρχει μόνο για το ωραίο όνομά του. Στη Δύση ποιητές και τραγουδιστές το έψαλαν, σαν σύμβολο πιστής αγάπης. Ένα γαλλικό τραγουδάκι (σε ελεύθερη μετάφραση) λέει : “Μη με λησμόνει, είναι το όνομα ενός λουλουδιού” μη με λησμόνει, είναι η επιθυμία της καρδιάς μου!».

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2014

Γαρδένια















Γαρδένια
Συστηματική ταξινόμηση
Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981
Βασίλειο:
Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία:
Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία:
Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη:
Ερυθροδανώδη (Rubiales)
Οικογένεια:
Ερυθροδανοειδή (Rubiaceae)
Γένος:
Γαρδένια (Gardenia)
J.Ellis
Είδη
Βλέπε κείμενο.

Η γαρδένια είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Ερυθροδανοειδών της τάξης τωνΕρυθροδανωδών. Υπάρχουν 250 περίπου είδη που είναι αειθαλείς θάμνοι και μικρά δέντρα. Προέρχεται από τηνΑφρική και την Ασία. Τα περισσότερα είδη καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά, κυρίως για τα μεγάλα άνθη με τη θαυμάσια μυρωδιά τους.

Το γνωστότερο είδος είναι η Γαρδένια η ιασμινοειδής (Gardenia jasminoides)[ Missouri Botanical Garden's Kemper Center for Home Gardening ή κοινή γαρδένια.

Περιγραφή

Θάμνος που φτάνει το 1,5 μέτρο ύψος με πλούσιο φύλλωμα που αποτελείται από ωραία στρογγυλά ή λογχοειδή λαμπερά πράσινα φύλλα και μεγάλα συνήθως διπλά , λευκά , ελαφρώς κηρώδη άνθη με το έξοχο άρωμα τους. Πήρε το όνομά του απ' το Σκωτσέζο φυσιοδίφη και γεωπόνο Αλεξάντερ Γκάρντεν. Στην Ελλάδα ήρθε από τη Νότια Αφρική και είναι από τα πιο γνωστά και αγαπητά καλλωπιστικά φυτά. Ανήκει στα οξύφιλα φυτά (καμέλια, ορτανσία,αζαλέα) και δεν ευδοκιμεί σε ασβεστώδες έδαφος, αλλά σε ελαφρώς όξινο. Το καλύτερο χώμα για τη γαρδένια είναι το καστανόχωμα.

Καλλιεργείται σε γλάστρες και θερμοκήπια, όπου μπορεί να παράγει λουλούδια όλο το χρόνο. Σε φυσικό περιβάλλον ανθίζει από τα τέλη της άνοιξης και ως στις αρχές του φθινοπώρου.

Η γαρδένια είναι εξαιρετικά ευαίσθητο φυτό. Είναι κατάλληλη κυρίως για παραθαλάσσιες περιοχές. Το χειμώνα δεν αντέχει το ψύχος και θέλει προστασία , ενώ όταν ο καιρός δεν είναι ψυχρός διατηρείται όλο το χρόνο. Η πιο καλή θερμοκρασία για το φυτό είναι οι 10°-13° C βαθμοί. Ο χώρος πρέπει να είναι απάνεμος, φωτεινός και να υπάρχει καλός αερισμός. Το καλοκαίρι δεν αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες και πρέπει να τοποθετείται σε σκιερό μέρος. Διατηρείται και σε μερική έκθεση στον ήλιο αρκεί να υπάρχει αρκετή υγρασία στην ατμόσφαιρα.
Πολλαπλασιασμός

Η γαρδένια πολλαπλασιάζεται με φυλλώδη μοσχεύματα που έχουν 4 φύλλα και 10 εκατοστά μήκος και παίρνονται από σκληραγωγημένες γαρδένιες που λέγονται μάνες. Τα φυτεμένα μοσχεύματα σκεπάζονται με γυάλινα ποτήρια. Η υγρασία του χώματος και της ατμόσφαιρας είναι απαραίτητη . Αφού βγουν οι πρώτες μικρές ρίζες γίνεται η μεταφύτευση σε μικρά γλαστράκια. Η δεύτερη μεταφύτευση γίνεται σε μεγαλύτερες γλάστρες, αφού όμως οι ρίζες πρώτα αναπτυχθούν και πιάσουν όλο το χώρο στα γλαστράκια.
Φροντίδα

Για τη διατήρηση της γαρδένιας χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα. Τα φύλλα της πρέπει να ραντίζονται τακτικά και να ξεπλένονται από τις σκόνες νωρίς το πρωί ή το βράδυ. Πρέπει να ποτίζεται συχνότερα το καλοκαίρι και πολύ λίγο το χειμώνα. Η υπερβολική υγρασία μπορεί να βλάψει το φυτό. Καλό είναι να γίνεται λίπανση με κατάλληλο λίπασμα ενώ απαραίτητος είναι ο σίδηρος σε μορφή λιπάσματος ή μπορεί να τοποθετείται στο χώμα κάποιο σιδερένιο αντικείμενο που να σκουριάζει. Δεν πρέπει πάντως να γίνεται υπερβολική χρήση λιπασμάτων.

Το νερό που ποτίζεται δεν πρέπει να περιέχει πολλά άλατα. Το φυτό είναι πολύ ευάλωτο στις απότομες αλλαγές περιβάλλοντος και στις μετακινήσεις (πτώση μπουμπουκιών, φύλλων και ξήρανση φυτού). Η αλλαγή γλάστρας πρέπει να γίνεται κάθε 2 χρόνια. Παραδοσιακά προτιμάται η τενεκεδένια γλάστρα.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%AD%CE%BD%CE%B9%CE%B1